Ratownik to jeden z najbardziej odpowiedzialnych i wymagających zawodów wymagających powołania, pasji oraz poświęcenia. By go wykonywać, należy być osobą niezwykle odporną na stres i dynamicznie zmieniające się warunki pracy, a jednocześnie posiadać dużą wiedzę z zakresu ratownictwa medycznego. Od przygotowania ratownika nierzadko zależy zdrowie i życie człowieka. Wykwalifikowany ratownik to jednak nie wszystko, bo wiele zależy także od sprzętu, którym dysponuje. Zestawy ratownicze to nieodłączna część jego pracy, które muszą być doskonale wyposażone i stuprocentowo sprawne.
Czym jest zestaw ratowniczy?
Zestaw ratowniczy stanowi podstawowe wyposażenie każdego ratownika, niezależnie od rodzaju służb, w których pracuje. Jest to najczęściej torba lub plecak, w którym znajdują się wszystkie niezbędne sprzęty służące do ratowania ludzkiego życia, w zależności od typu służby. Niezależnie, czy to plecak, czy torba, musi być skonstruowana z solidnych i wytrzymałych materiałów, takich jak nieprzemakalna tkanina, wzmocnione nici i niełamliwe zamki błyskawiczne oraz elementy odblaskowe. Ponadto wszystkie kieszenie i przegrody takiego plecaka powinny być łatwo dostępne i intuicyjnie rozmieszczone, by znajdujący się pod presją czasu ratownik miał do nich szybki dostęp. Standardy wyposażenia zestawów ratowniczych są często określane na podstawie wytycznych organów państwowych, jak choćby Ministra Spraw Wewnętrznych (np. dla ratowników wodnych dla zestawu WOPR R1) czy Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej (dla jednostek ratowniczych wchodzących w skład KSRG). Do uniwersalnych sprzętów będących na wyposażeniu każdego zestawu ratowniczego można zaliczyć:
- różnego rodzaju opatrunki, w tym: siatki opatrunkowe, chusty trójkątne, koce ratownicze (folie NRC), opaski dziane i elastyczne, plastry,
- urządzenia do przywracania i zabezpieczania oddechu takie jak rurki ustnogardłowe, maski krtaniowe LMA, rurki krtaniowe LTS-D,
- przyrządy do unieruchamiania, jak szyny SPLINT czy kołnierze ortopedyczne,
- wyposażenie uzupełniające, takie jak nożyczki, odzież ochronna czy środki dezynfekujące.
Każdy zestaw ratowniczy może posiadać indywidualne i niestandardowe wyposażenie, zależnie od jego typu i potrzeb poszczególnych służb. Z tego względu na przykład ten przeznaczony dla straży pożarnej nierzadko wyposażony jest w specjalne szyny Kramera służące do unieruchamiania kończyn. Zawartość takiego pakietu można oczywiście modyfikować według życzenia konkretnego klienta, który się w takowy zaopatruje. Poza zestawami dedykowanymi poszczególnym jednostkom, dostępne są także te bardziej uniwersalne, które mogą okazać się niezbędne różnego rodzaju służbom — należą do nich choćby zestawy do reanimacji, segregacji poszkodowanych na miejscu zdarzenia oraz apteczki.
Kto korzysta z zestawów ratownictwa medycznego?
Zestawy ratownicze przeznaczone są w pierwszej kolejności dla pracowników służby zdrowia i służb mundurowych, wśród których znajdują się między innymi:
- policja,
- straż pożarna,
- pogotowie ratunkowe,
- WOPR.
Pakiety dostosowywane są do potrzeb i kwalifikacji poszczególnych jednostek. Przykładowo, z tego powodu dodatkowym wyposażeniem zestawu WOPR są rozbudowane przyrządy do przeprowadzania tlenoterapii. Przy konstrukcji takiej specjalistycznej torby przeznaczonej dla pogotowia wodnego przewidziano także miejsce na butlę tlenową. Rozbudowanie poszczególnych kompletów określone jest przez specjalne oznaczenia. Dla przykładu, zestaw ratowniczy PSP R0 (przeznaczony dla straży pożarnej) umożliwia udzielenie podstawowej pierwszej pomocy na miejscu zdarzenia, PSP R1 może być używany przez wykwalifikowanych ratowników, natomiast do pakietu PSP R2 dodatkowo dołącza się respirator transportowy.
Choć większość zestawów ratownictwa medycznego dedykowana jest służbom ratowniczym o charakterze zawodowym lub ochotniczym, są one również dostępne dla osób niebędących ratownikami. Mają one wówczas formę apteczek pierwszej pomocy, znów występujących w różnych wariantach, a zaopatrywać się w nie mogą gospodarstwa domowe oraz zakłady pracy. Zestaw ratowniczy powinien bowiem być elementem wyposażenia każdego domu, biura, magazynu czy pojazdu, ponieważ od jego obecności w każdej chwili może zależeć ludzkie życie.